Chúa Nhật 17 Thường Niên Năm A: Sự Khôn Ngoan Đích Thực

Sống trên đời, ai cũng mong được hạnh phúc. Có những thương gia rất giàu có, tiền dư của để ê hề nhưng cuối đời vẫn phải buồn bã thốt lên: “Tôi là một con người quá bất hạnh”. Ngược lại, có những người đã trải qua một cuộc sống rất đơn sơ và bình dị, âm thầm phục vụ trong những trại cùi, các viện mồ côi hay các nhà dưỡng lão, nhưng tâm hồn vẫn cảm thấy bình an và ngập tràn hạnh phúc. Họ tìm được niềm vui và ý nghĩa trong những công việc rất nhỏ bé và âm thầm hằng ngày. Thậm chí, có những con người khi sinh ra đời đã hứng chịu biết bao thiệt thòi trong thân phận tật nguyền, vẫn có thể cất vang lời hát ‘Cuộc đời vẫn đẹp sao’. Quả thật, hạnh phúc chỉ đến khi chúng ta biết chọn lựa đúng và tìm được cho mình niềm vui cũng như sự an bình. Đó là thái độ khôn ngoan mà các bài đọc lời Chúa hôm nay vạch dẫn.

Khôn ngoan trong sự lựa chọn

Ngày xưa, triết gia Diogène dọn một quầy hàng ra ngồi giữa chợ để bán. Ông treo một tấm bảng có viết hàng chữ: ‘Ở đây có bán sự khôn ngoan’. Một người giàu đi ngang qua, tò mò muốn biết sự khôn ngoan mà vị hiền triết Hy lạp rao bán là gì. Diogène lấy ra một tờ giấy và viết trên đó: “Đầu mối sự khôn ngoan ở đời, là hãy nghĩ đến cùng đích” (Memento finis). Ông cắt nghĩa tiếp, điều dại dột và ngu xuẩn nhất ở đời, là ta đang sống nhưng không biết cuộc sống ta từ đâu đến, ta sống để làm gì, và cuộc sống mai sau chúng ta sẽ đi về đâu. Tuy nhiên, sự khôn ngoan theo kiểu thế gian hay theo những suy tư triết học mà Diogène nói tới, chưa phải là sự khôn ngoan theo định hướng nước trời mà các bài đọc hôm nay chỉ dẫn.

Trong bài đọc 1, vua Salomon đã xin Chúa ban cho mình một ơn. Đó không phải là sự giàu sang phú quý, cũng không phải là tài cán giỏi giang, nhưng là sự khôn ngoan, có tài phân định để xét xử. Salomon đã xin Chúa ơn này cùng với một tâm hồn khiêm tốn biết lắng nghe để điều hành đất nước. Điều vị vua cầu xin rất đẹp lòng Chúa, và Salomon đã trở nên một ông vua nổi tiếng về sự khôn ngoan thông thái.

Cũng tương tự, trong bài Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu kể ba dụ ngôn rất cụ thể để minh họa thái độ khôn ngoan trong sự chọn lựa theo định hướng mà Ngài mời gọi. Đó là dụ ngôn kho báu chôn dấu trong ruộng, dụ ngôn anh thương gia đi tìm viên ngọc quý và dụ ngôn mẻ lưới thời cánh chung. Cả ba dụ ngôn này nhắm tới một thái độ khôn ngoan biết chọn lựa, đồng thời phải hy sinh từ bỏ tất cả để đạt đến mục đích. Muốn có được kho báu, người lái buôn đã phải bán đi tất cả gia sản của mình. Muốn tậu được viên ngọc quý, anh thương gia cũng phải hoán đổi bằng những gì mình có. Muốn được xếp vào loại cá tốt trong mẻ lưới ngày cánh chung, chúng ta phải sống tinh thần từ bỏ mà Chúa Giêsu luôn mời gọi.

Chúa Giêsu đã từng nói: “Được lời lãi cả thế gian mà thiệt mất linh hồn, nào có ích gì.” Câu nói này đã đánh động tâm hồn của Augustinô, khiến Ngài từ bỏ tất cả và trở nên một vị thánh. Biết bao tu sỹ ngày nay cũng đã chấp nhận cắt bỏ tất cả những gì thuộc về thế gian, để mong chiếm được kho tàng và tậu được viên ngọc quý. Kho tàng trường cửu và viên ngọc quý giá ấy chính là Thiên Chúa, là hạnh phúc viên mãn, bởi vì có Chúa là có tất cả, và Chúa trở nên gia nghiệp vĩnh cửu cho họ.

Những chọn lựa sai lầm tai hại

Theo dõi báo chí và các phương tiên truyền thông, chúng ta tấy nhan nhản những vụ xét xử về tình trạng tham ô bất chính đang xảy ra nhan nhản khắp nơi ngoài xã hội. Những phạm nhân đứng trước vành móng ngựa là những con người mong muốn làm giàu thật nhanh và tìm mọi cách để có tiền, ngay cả bằng những phương thế vô nhân và bất chính. Ví dụ, báo chí thuật lại câu chuyện xảy ra tại Hà nội về một thanh niên gốc Thái Nguyên dính vào nghiện hút. Anh ta quen biết ông chủ của một tiệm vàng. Sau khi ngủ nhờ qua đêm, chàng thanh niên đã dùng dao Thái Lan giết chết hai người con trai của ông ta bị bệnh tâm thần và giết luôn cả hai ông bà già trên 70 tuổi để cướp đi một số nữ trang. Những vụ việc tương tự xảy ra khá nhiều trong xã hội hôm nay, một xã hội duy vật đang đặt đồng tiền lên trên hết và đưa dẫn giới trẻ đến những lựa chọn rất nguy hiểm và sai lầm. Chúng ta không cần nhìn đâu xa, nhưng hãy can đảm nhìn vào chính Giáo hội, vào chính bản thân từng người chúng ta để duyệt xét lại cuộc sống. Một vị linh mục Việt Nam ở giáo phận San Jose bên Hoa Kỳ cũng mới bị đưa ra tòa vì biển thủ một số tiền do giáo dân đóng góp. Mới đây, một Giám mục ở Indonesia cũng bị cáo buộc thâm lạm gần một trăm ngàn dollar từ ngân quỹ của giáo phận. Sự việc khiến hơn 70 linh mục bực bội và đã làm đơn xin từ nhiệm do thái độ thiếu đạo đức của vị Giám mục kia. Kể ra những sự kiện này làm chúng ta cảm thấy xấu hổ, nhưng đó là sự thật khá nhức nhối. Đồng tiền luôn là tên cám dỗ lớn nhất tấn công tất cả mọi người, không loại trừ ai.

Trong ngày lãnh nhận Bí tích Rửa Tội, chúng ta đã công khai chọn Thiên Chúa chứ không chọn thế gian và ma quỷ. Trong ngày khấn dòng cũng như lãnh tác vụ linh mục, chúng ta đã tự nguyện chọn đời sống khó nghèo, thanh khiết và vâng phục theo Chúa Kitô. Nhưng đã biết bao lần chúng ta  phản bội, đi ngược lại với sự chọn lựa ban đầu. Chúng ta không nên trách cứ các vị mục tử như vừa nêu trên, bởi vì con người ai cũng có những yếu đuối và sa ngã. Vả lại có những tình tiết liên quan đến sự việc mà chúng ta không thể nắm bắt cách rõ ràng, nên đừng vội kết án bất cứ ai. Tuy nhiên, chúng ta phải bình thản lục soát lại lương tâm, xem chúng ta đã chọn lựa và sống sự lựa chọn ấy như thế nào trong đời sống đức tin của mình.

Từ bỏ tất cả và đặt Thiên Chúa vào chỗ tối thượng

Sử sách có ghi lại câu chuyện về chàng thư sinh Lý Công Tá, đời nhà Đường. Chàng thanh niên lên kinh đô ứng thí. Anh ta tạt vào một cái quán nhỏ bên đường xin tá túc qua đêm. Chủ quán nấu một nồi cháo kê để anh ăn cho đỡ đói. Thiu thiu trong giấc ngủ, chàng thư sinh trẻ nằm mơ thấy mình thi đỗ, được vua chọn làm phò mã và gả công chúa cho. Sau thời thái lai tới cơn bĩ cực, anh ta cầm quân đi đánh giặc và thua trận tơi bời. Lúc về đến nhà thì vợ chết, chàng trai bị nhà vua cất chức do bất tài, và cuối cùng mọi vinh hoa phú quý tan tành theo mây khói. Chàng thanh niên chợt tỉnh dậy. Quay mặt ra, anh ta thấy chủ quán vẫn còn đang nấu nồi cháo kê. Chàng thư sinh mới nhận ra rằng,  cho dù công thành danh tọai, có lúc lên voi có lúc xuống chó,…cuối cùng cuộc đời ngắn ngủi sẽ chóng qua tựa thời gian chỉ để nấu một nồi cháo. Vì thế dân gian đã có câu ‘Giấc nam kha khéo bất bình, bừng con mắt dậy thấy mình tay không’. Cuộc sống trần thế, tất cả chỉ là phù vân. Để có được kho báu và viên ngọc quý trong ruộng, anh thương gia đã phải bán tất cả những gì mình có. Cũng vậy, để đạt đến phần thưởng đích thực mai sau, chúng ta phải can đảm đi vào hành trình từ bỏ và đặt Thiên Chúa vào chỗ tối thượng. Chỉ mình Thiên Chúa mới đem lại cho con người hạnh phúc đích thực.

Kết luận

Lời Chúa hôm nay là một thách đố đối với tất cả mọi người. Chúng ta có can đảm dấn mình vào cuộc phiêu lưu mạo hiểm này hay không? Xin Chúa ban cho chúng ta sự khôn ngoan đích thực để sống theo sự lựa chọn mà Ngài luôn mời gọi.

Lm. Trần Văn Hào, SDB 

Visited 3 times, 1 visit(s) today