Hòa trong niềm vui để chuẩn bị mừng kính lễ Thánh Gioan Bosco, hôm nay con xin được chia sẻ đôi chút cảm nghiệm của mình về Don Bosco qua chủ đề: “Vui tươi là con đường nên thánh”. Đó cũng là câu nói của Don Bosco mà qua đó cha đã tiết lộ một trong những bí quyết để nên thánh của mình. Với chủ đề này, con cũng muốn mọi người cùng với con nhìn lại một vài nét đặc sắc nơi vị Thánh thân yêu của chúng ta. Bài chia sẻ của con gồm ba phần: thứ nhất là Niềm vui thánh nơi Don Bosco; tiếp đến là Niềm vui trong đời sống cộng đoàn và cuối cùng là chút cảm nghiệm của con.
Trước tiên, con rất ấn tượng với cha A. Caviglia qua khẳng định “vui tươi” là giới răn thứ mười một của người Salêdiêng. Con chợt nghĩ: Đời sống tu sĩ của chúng ta sẽ thế nào nếu không có niềm vui, hơn nữa là niềm vui thánh? Ắt hẳn có không ít những vị đã rời bỏ ơn gọi trong đời sống thánh hiến của mình vì họ cảm thấy thiếu vắng hoặc mất đi niềm vui trong đời thánh hiến. Trở lại với vị Thánh của chúng ta, trong chương 7 của cuốn sách: Don Bosco, nhân cách và sự thánh thiện có viết: “Đặc điểm đầu tiên gây ấn tượng nơi sự thánh thiện của Don Bosco và đồng thời gần như che giấu sự hiện diện thường hằng và kỳ diều của Chúa Thánh Thần chính là thái độ đơn sơ vui tươi của ngài. Nó làm cho những gì tự bản chất là khó khăn và siêu nhiên được dễ dàng và tự nhiên”. Đức Giáo Hoàng Phaolô VI đã giải thích trong Tông huấn “Vui lên trong Chúa” niềm vui là “sự tham dự thiêng liêng vào niềm vui vừa nhân loại vừa thần linh, một niềm vui không thể dò thấu được, nó có nơi lòng của Đức Kitô vinh hiển”. Quả thực, khi nhìn lại về cuộc đời của Don Bosco, dễ dàng người ta có thể thấy được một Gioan Bosco với sự vui tươi thánh thiện và cậu còn giúp những đứa trẻ khác nên thánh. Niềm vui thánh nơi Gioan Bosco đã thể hiện ngay từ nhỏ, khi cậu tiếp xúc với những đứa trẻ hư hỏng, Gioan đã biến đổi chúng.
Có lần sau khi đi chơi cùng đám bạn về, mẹ của Gioan thấy trên khuôn mặt của cậu đầy máu, mẹ Magarita đã cấm Gioan không được chơi với những đứa trẻ đó nữa vì sợ cậu lại gặp nguy hiểm. Nhưng với một vẻ rất điềm tĩnh cậu đã trả lời với mẹ: Mẹ ơi! Khi con chơi với đám trẻ đó, con thấy chúng đã trở nên tốt hơn. Vì cảm nhận được sự tốt đẹp khi có sự hiện diện của Gioan nơi bọn trẻ nên mẹ Magarita đã không còn cấm Gioan nữa. Khi ở với Gioan Bosco, bọn trẻ cảm thấy rất thích thú bởi những câu chuyện và những trò chơi như: ảo thuật hay diễn xiếc,… đó cũng là cơ hội để cậu biến đổi bọn trẻ và khiến chúng nghe lời cậu. Trước những giờ chơi hay khi biểu diễn ảo thuật cho bọn trẻ, Gioan thường mời gọi các bạn của mình đọc kinh kính mừng để thánh hóa giờ chơi, và thậm trí cậu còn có thể hướng dẫn các bạn trẻ cùng lần hạt hay học những bài giáo lý. Đó chính là một trong những điều Gioan đã giúp bọn trẻ trở nên tốt hơn. Hơn nữa, cậu còn lập ra một “Hội vui” với mục đích giúp bọn trẻ xua đuổi đi những nỗi buồn và biết chu toàn bổn phận hằng ngày.
Đến đây, chắc hẳn chúng ta cũng đã có được chút cảm nghiệm về niềm vui thánh nơi cậu bé Gioan Bosco. Niềm vui sâu xa và lớn lao tỏa ra nơi con người Gioan Bosco hàm chứa nhiều ý nghĩa như cha E. Vigano đã đưa ra một cách tinh tế: “Đó là niềm vui làm chứng cho đời sống thường nhật, là sự chấp nhận những biến cố thường ngày như nẻo đường cụ thể và dũng cảm dẫn tới hy vọng đó là sự thấu hiểu những con người với những khả năng và giới hạn của họ. Đó là tình yêu của người bạn biết làm cho mình được yêu và qua việc dạy dỗ tạo nên bầu khí tín nhiệm và đối thoại dẫn đưa người khác tới Chúa Kitô, đó là con đường hoa hồng mà cha bước đi đang khi miệng mỉm cười và ca hát…”. Cuộc đời của Don Bosco không thiếu những lúc tưởng chừng như cha đã phải bỏ cuộc vì mọi sự thật sự quá khó khăn và vượt quá sức của cha, đến độ khi về những ngày cuối đời, khi chia sẻ với con cái của mình, cha nói: “Nếu biết trước công cuộc khó khăn thế này thì chắc cha đã chẳng làm nó”. Thật sự một động lực sâu xa và mạnh mẽ đã giúp Don Bosco vượt qua tất cả những điều đó là niềm vui sâu xa khi ngài kết hợp một cách mật thiết với Thiên Chúa. Cha phó thác tất cả trong bàn tay của Thiên Chúa quan phòng và Mẹ Maria Phù Hộ, để sau những lời cầu nguyện, những lời nguyện tắt với Chúa là những nụ cười khi ngài gặp gỡ các thanh thiếu niên của ngài. Don Bosco đã không mệt mỏi khi ngài thường lặp đi lặp lại với các học sinh của cha: “Hãy luôn vui vẻ”, “Hãy phụng sự Chúa trong niềm vui”. Với những tư tưởng đó nơi một vị thánh thì chúng ta sẽ chẳng lạ gì khi Don Bosco có những đứa trẻ tốt lành như Đa Minh Savio một vị thánh trẻ, hay những đứa trẻ đã được biến đổi nên như Magone hay Bessuco. Don Bosco đã từng khẳng định: “Thiên Chúa muốn tất cả chúng ta nên thánh, và nên thánh rất dễ”. Điều đó cũng được Đaminh Savio khẳng định lại: “Con không thể nghĩ rằng con có thể nên thánh dễ như vậy. Nhưng bây giờ con hiểu rằng có thể nên thánh bằng cách sống vui vẻ, nên con tuyệt đối muốn nên thánh và muốn làm thánh”.
Kế đến, con muốn nói về niềm vui thánh trong đời sống cộng đoàn. Như thánh Phaolô trong thư gửi cộng đoàn tín hữu (Philiphe 4, 4-9): “Anh em hãy vui luôn trong niềm vui của Chúa. Tôi nhắc lại: Vui lên anh em! … trong mọi hoàn cảnh, anh em cứ đem lời cầu nguyện, van xin và tạ ơn, mà giải bày trước mặt Thiên Chúa những điều anh em thỉnh nguyện, và bình an của Thiên Chúa, bình an vượt lên trên mọi hiểu biết sẽ giữ lòng trí anh em được kết hợp với Đức Kitô Giêsu”. Qua thư của Thánh Phaolô, ngài đã nhấn mạnh cho chúng ta về niềm vui là một điều thật sự cần thiết trong đời sống cộng đoàn, bởi vậy ngài đã nhắc lại nhiều lần: “Hãy vui lên anh em!”. Và niềm vui đó sẽ thực sự trở thành niềm vui thánh khi chúng ta quy hướng tất cả về nơi Thiên Chúa, nơi Đức Giê-su Kitô con yêu dấu của Ngài.
Cũng vậy, nơi cộng đoàn chúng ta, thật may mắn khi chúng ta đã thụ hưởng nơi tinh thần vui tươi thánh thiện từ cha thánh của mình, niềm vui đó được hiện thực hóa qua nhiều hoạt động như cầu nguyện, học tập, vui chơi và tông đồ. Nó được thấy rõ qua mùa hè sôi động mà con từng được thấy như mùa hè vừa qua. Từ sân chơi tại Nguyện Xá Don Rua Đà Lạt, thấp thoáng đâu đó những hình ảnh của nguyện xá Don Bosco khi xưa, với những tiếng cười nói, vui chơi, cầu nguyện,… Don Bosco đã miêu tả trong bức thư từ Roma khi ngài gửi cho các hội viên của mình. Hình ảnh đó thực sự như sống lại khi con nhìn thấy những bạn trẻ đến đây sinh hoạt trong một bầu khi vui tươi thánh thiện, những lời kinh được cất lên và đọc vang vọng trước những giờ học, giờ chơi, không kể các bạn có đạo hay ngoại giáo. Có một bạn nói với con: Thầy ơi! Ngày nào thầy Thành cũng cho chúng con đọc kinh lạy Cha mà con thuộc luôn rồi. Tuy chỉ hiểu đại khái ý nghĩa của lời kinh ấy là đọc kinh để cầu xin Thượng Đế, Ông Trời ban bình an cho gia đình hay cho một ngày vui chơi và học tập của các bạn. Đặc biệt, niềm vui thánh thiện nơi cộng thể này còn được thể hiện qua các mối tương quan giữa các bề trên và anh em. Sẽ không khó gì để bắt gặp những nụ cười thật thân thiện, hiền hòa và gần gủi của ông ngoại (cha Mỹ) hay của Cha Giám đốc, cha Quản lý, cha Giám học hay quý bề trên và anh em. Nét vui tươi đặc biệt nơi hậu tập viện Don Rua khiến cho cả Đức Cha Antôn cũng muốn nếm hưởng. Con còn nhớ có lần trong bài giảng tại Giáo Sở, Đức Cha có chia sẻ: “Nếu có thể tu lại một lần nữa, tôi sẽ đi tu dòng Don Bosco”. Tuy nửa thật nửa đùa nhưng đó thực sự là một niềm vui và là điều đáng tự hào về Đấng Sáng Lập của chúng ta. Từ chính những niềm vui đơn sơ bên ngoài mà con vừa kể, nó cũng là con đường để đưa mỗi người chúng ta bước sâu hơn vào niềm vui thánh trong những giờ hồi tâm xét mình cuối ngày, trong những lời kinh, hay những lời nguyện tắt, để chúng ta luôn hướng về Thiên Chúa là niềm vui đích thực của chúng ta, như cha thánh Gioan Bosco đã làm được việc đó.
Đối với con, hậu tập viện này đã đem đến cho con thật nhiều niềm vui, niềm vui trong tinh thần gia đình, niềm vui của đời sống huynh đệ và trong đời sống thánh hiến. Niềm vui đó không chỉ bởi những lời khen, lời động viên mà đôi khi niềm vui còn được thể hiện qua những lời góp ý, nhắc nhở và sửa bảo đầy tình huynh đệ từ quý bề trên và anh em, tất cả niềm vui đó đã trở thành niềm vui thánh khi con dâng tất cả cho Chúa. Qua đó giúp con mỗi ngày một thăng tiến hơn trong con đường ơn gọi thánh hiến Salêdiêng của mình. Kết thúc bài chia sẻ, con xin kính chúc mọi người có những ngày chuẩn bị mừng lễ kính cha thánh của chúng ta thật nhiều ý nghĩa và không quên học hỏi nơi cha thánh Gioan Bosco nét vui tươi để nên thánh.
Phêrô Nguyễn Quang Hân, SDB