NHẬP ĐỀ: HAI BẢNG CÂN ĐỐI CỦA LINH HỒN
Kính thưa cộng đoàn,
Trong thế giới kinh doanh, người ta luôn nói về bảng cân đối kế toán. Một bên là “Tài sản”, những gì công ty sở hữu; một bên là “Nguồn vốn”, những gì công ty nợ. Và mục tiêu cuối cùng luôn là làm cho cột “Tài sản” ngày càng phình to ra, làm cho lợi nhuận ngày càng lớn.
Trong đời sống thiêng liêng, mỗi chúng ta cũng có một bảng cân đối của riêng mình. Nhưng Lời Chúa hôm nay trình bày cho chúng ta hai loại bảng cân đối hoàn toàn trái ngược nhau. Một bảng cân đối của những kẻ coi tôn giáo là một phương thế làm giàu, với mục tiêu là tích lũy cho bản thân. Và một bảng cân đối khác, của những tâm hồn chỉ có một mục tiêu duy nhất: dùng tất cả những gì mình có, tất cả “tài sản” của mình, để đầu tư cho Nước Trời.
Hôm nay, chúng ta được mời gọi nhìn vào bảng cân đối của chính linh hồn mình và trả lời câu hỏi: Đâu là nguồn lợi đích thực của đời tôi?
Hai bài đọc hôm nay, một của Phaolô, một của Luca, tưởng chừng không liên quan, nhưng lại là hai mặt của cùng một tấm huy chương đức tin: một mặt là lời cảnh báo nảy lửa, mặt kia là một tấm gương sống động.
- Lời cảnh báo nảy lửa của Phaolô: “Cội rễ sinh ra mọi điều ác”
Trong thư gửi cho người con thiêng liêng Timôthê (1 Tm 6,2c-12), thánh Phaolô không hề khoan nhượng. Ngài đang nói về một thứ ung nhọt nguy hiểm trong lòng cộng đoàn: những kẻ nhân danh Thiên Chúa để trục lợi. Họ là những người “coi việc đạo đức là một phương thế làm giàu.”
Thánh Phaolô đã vạch trần ảo tưởng của họ bằng một chân lý trần trụi: “Chúng ta không mang gì vào trần gian, thì cũng chẳng mang gì ra được.” Đây là điểm khởi đầu và điểm kết thúc của mọi cuộc đời. Mọi của cải, danh vọng ta tích lũy được rồi cũng sẽ nằm lại phía sau cánh cửa của sự chết. Vì thế, ngài khuyên: “Nếu có cơm ăn áo mặc, ta hãy lấy thế làm đủ.”
Và rồi ngài đưa ra một lời chẩn đoán đanh thép, một trong những câu nói nổi tiếng nhất của Kinh Thánh: “Cội rễ sinh ra mọi điều ác là lòng ham hố tiền bạc.” Xin cộng đoàn lưu ý, thánh nhân không nói “tiền bạc” là cội rễ của sự ác, nhưng chính “lòng ham hố” nó mới là mầm mống của tội lỗi. Lòng ham hố ấy biến Thiên Chúa thành một công cụ, biến đức tin thành một món hàng, và cuối cùng, nó làm cho con người lạc xa đức tin và “tự chuốc lấy muôn vàn nỗi đớn đau.”
Để chống lại căn bệnh đó, Phaolô kêu gọi Timôthê, và mỗi chúng ta, hãy tham gia một cuộc chiến khác, một cuộc chiến cao đẹp hơn nhiều: “Hãy thi đấu trong cuộc thi đấu cao đẹp vì đức tin.” Đây không phải là cuộc chiến để tích lũy, mà là cuộc chiến để trở nên công chính, đạo đức, kiên nhẫn và hiền hòa.
- Tấm gương sống động của các nữ môn đệ: “Dùng của cải mình mà giúp đỡ”
Nếu bài đọc I là lời cảnh báo, thì bài Tin Mừng (Lc 8,1-3) chính là liều thuốc giải. Nếu Phaolô cho thấy căn bệnh, thì Luca cho thấy phương cách chữa lành.
Thánh Luca phác họa một bức tranh thật đẹp về đoàn người đi theo Chúa Giêsu. Không chỉ có Nhóm Mười Hai, mà còn có một nhóm các phụ nữ. Đây là một chi tiết mang tính cách mạng vào thời đó. Và họ là ai?
- Bà Maria Mađalêna, người “được trừ khỏi bảy quỷ.”
- Bà Gioanna, vợ của một viên quản lý trong triều đình vua Hêrôđê.
- Bà Susanna và nhiều bà khác.
Họ là những người đã được Chúa chữa lành, được Chúa giải thoát khỏi những xiềng xích của ma quỷ, của bệnh tật, của một quá khứ đau buồn. Và sau khi được giải thoát, họ làm gì? Tin Mừng nói rất rõ: “Các bà này đã dùng của cải mình mà giúp đỡ Đức Giêsu và các môn đệ.”
Họ chính là câu trả lời sống động cho lời cảnh báo của Phaolô. Họ không coi đức tin là cách để làm giàu; ngược lại, họ dùng sự giàu có của mình để phục vụ đức tin. Họ không dùng Chúa để phục vụ cái tôi; họ dùng cái tôi để phục vụ Chúa. Bảng cân đối của họ không ghi “lợi nhuận” là những gì họ nhận được, mà là những gì họ đã cho đi. Lòng quảng đại của họ không đến từ sự dư dật, mà đến từ lòng biết ơn. Vì đã được chữa lành, nên họ phục vụ. Vì đã được tha thứ, nên họ yêu mến. Vì đã được cho không, nên họ cũng cho không.
Kính thưa cộng đoàn, hai não trạng này vẫn luôn giằng co trong tâm hồn mỗi chúng ta.
Não trạng của những kẻ trục lợi không chỉ là chuyện của những giáo phái giả dối. Nó len lỏi vào đời sống đức tin của chúng ta một cách rất tinh vi. Đó là khi chúng ta cầu nguyện chỉ để xin cho công việc làm ăn phát đạt. Đó là khi chúng ta đo lường “ơn Chúa” chỉ bằng những thành công vật chất. Đó là khi chúng ta tham gia các hoạt động giáo xứ chỉ vì muốn có thêm mối quan hệ xã hội hay để được người khác nể trọng. Đó là khi chúng ta biến Thiên Chúa thành một vị thần tài, một người bảo trợ cho những tham vọng của riêng mình.
Nhưng não trạng của các nữ môn đệ là lời mời gọi cho mỗi chúng ta. Chúng ta có thể không giàu có như bà Gioanna, nhưng ai cũng có “của cải” của riêng mình. “Của cải” đó là thời giờ của chúng ta. “Của cải” đó là những khả năng, những tài năng Chúa ban. “Của cải” đó là sức khỏe, là nụ cười, là một lời an ủi. “Của cải” đó có thể là một khoản tiền nhỏ chúng ta chia sẻ cho người nghèo.
Cuộc “thi đấu cao đẹp vì đức tin” mà Phaolô mời gọi, chính là cuộc chiến đấu hằng ngày để chúng ta chuyển từ não trạng “tích lũy” sang não trạng “phục vụ”.
Giờ đây, xin Lời Chúa chất vấn mỗi người chúng ta:
- Đâu là “bảy quỷ” mà Chúa đã trừ khỏi đời tôi? Đó có thể là quỷ của sự kiêu ngạo, ghen tị, giận hờn, tham lam, hay một quá khứ tội lỗi nào đó. Tôi có thực sự ý thức về ơn giải thoát lớn lao mà Chúa đã ban cho tôi không? Lòng biết ơn của tôi có đủ lớn để biến thành hành động phục vụ chưa?
- Tôi đang dùng “của cải” của mình – thời gian, khả năng, tiền bạc – để làm gì? Tôi đang dùng nó để xây dựng vương quốc của riêng tôi, hay để góp một viên gạch nhỏ bé vào việc loan báo Nước Thiên Chúa qua việc phục vụ anh chị em mình?
- Cuộc “thi đấu cao đẹp vì đức tin” của tôi hôm nay là gì? Có phải là cuộc chiến chống lại lòng ham muốn chiếm hữu? Cuộc chiến để sống quảng đại khi lòng mình còn do dự? Hay cuộc chiến để sống hài lòng với những gì mình có, thay vì không ngừng chạy theo những gì mình chưa có?
Lạy Chúa Giêsu, chúng con cảm tạ Chúa đã không rao giảng Tin Mừng một mình, nhưng đã cho phép những con người yếu đuối, tội lỗi như chúng con được cộng tác vào sứ mạng của Ngài.
Xin giải thoát chúng con khỏi “lòng ham hố tiền bạc”, thứ cội rễ sinh ra mọi điều ác, và ban cho chúng con trái tim quảng đại của các nữ môn đệ xưa. Xin cho chúng con biết nhận ra những ơn lành Chúa đã ban, để lòng biết ơn của chúng con biến thành hành động phục vụ.
Xin ban cho chúng con sức mạnh để chiến đấu trong cuộc thi đấu cao đẹp vì đức tin, để cuối đời, bảng cân đối của linh hồn chúng con không phải là những gì chúng con đã tích lũy cho mình, nhưng là những gì chúng con đã “lãng phí” vì tình yêu dành cho Chúa và tha nhân. Amen.