Kính thưa quý ông bà và anh chị em,
Trong bài Tin Mừng hôm nay, chúng ta được nghe những lời có lẽ là nặng nề và gay gắt nhất của Chúa Giêsu trong toàn bộ Tin Mừng. Ba lần Ngài lặp lại điệp khúc: “Khốn cho các người, hỡi các kinh sư và người Pharisêu giả hình!”
Những lời này không phải là một lời nguyền rủa cay nghiệt, nhưng là một lời than tiếc, một tiếng kêu thống thiết của Chúa Giêsu trước sự cứng lòng và sai lạc của những người có trách nhiệm dẫn dắt dân Chúa. Lời cảnh báo ấy không chỉ dành cho những người Pharisêu năm xưa, mà còn là một tấm gương soi chiếu, một lời chất vấn sâu sắc cho mỗi người chúng ta hôm nay về cách chúng ta sống và thể hiện đức tin của mình.
1. Mối nguy của thói giả hình và sự mù quáng thiêng liêng
Chúa Giêsu chỉ ra ba thái độ sai lầm của các kinh sư và người Pharisêu, cũng là ba mối nguy mà mỗi Kitô hữu chúng ta cần phải cảnh giác.
-
Thứ nhất, họ “khóa cửa Nước Trời không cho thiên hạ vào”. Họ là những người nắm giữ Chìa khóa Lời Chúa, có bổn phận mở ra con đường cứu độ cho dân chúng. Nhưng thay vào đó, họ lại dùng chính kiến thức và những luật lệ chi li do mình đặt ra để trở thành một rào cản. Chính họ không bước vào, mà cũng chẳng để cho ai vào. Chúng ta hãy tự hỏi mình: Đời sống đức tin của tôi, lời nói và hành động của tôi, có đang là một cánh cửa rộng mở, một lời mời gọi thân thiện để người khác đến gần Chúa hơn không? Hay có khi nào, chính sự cứng nhắc, thái độ xét nét, hoặc lối sống thiếu yêu thương của chúng ta lại vô tình trở thành một bức tường xua đuổi, khiến người khác e ngại và xa lánh Giáo Hội và Thiên Chúa?
-
Thứ hai, họ nhiệt thành một cách sai lạc. Chúa Giêsu không chê trách lòng nhiệt thành, nhưng Ngài lên án thứ nhiệt thành chỉ nhằm mục đích lôi kéo người khác về phe nhóm của mình, áp đặt lên họ những gánh nặng lề luật mà quên đi điều cốt lõi là Tình Yêu. Họ “rảo khắp biển cả đất liền” để có được một người theo đạo, nhưng rồi lại biến người tân tòng “thành kẻ đáng xuống hỏa ngục gấp đôi”. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng, mục đích của việc loan báo Tin Mừng không phải là để gia tăng số lượng cho đạo của mình, mà là để giúp mọi người được gặp gỡ một Thiên Chúa sống động, một người Cha nhân hậu và giàu lòng thương xót.
-
Thứ ba, họ là “những kẻ dẫn đường mù quáng”. Họ sa lầy vào những cuộc tranh cãi vụn vặt và vô bổ về những điều thứ yếu: thề chỉ đền thờ hay chỉ vàng trong đền thờ thì quan trọng hơn. Họ coi trọng của cải vật chất (vàng, của lễ) hơn chính nơi thánh và hơn chính Thiên Chúa, Đấng thánh hóa mọi của lễ. Đó là một sự mù quáng về các giá trị thiêng liêng. Ngày nay, chúng ta có đang mắc phải sự mù quáng tương tự không? Chúng ta có quá chú trọng đến những hình thức bên ngoài, những công trình nguy nga, những buổi lễ hoành tráng, mà lãng quên việc xây dựng đời sống tâm hồn, xây dựng một cộng đoàn hiệp nhất và yêu thương không?
2. Mẫu gương về một đức tin sống động và chân thật
Đối lập hoàn toàn với bức tranh u tối của những người Pharisêu giả hình, bài đọc một trích từ thư của Thánh Phaolô Tông đồ lại vẽ nên một hình ảnh cộng đoàn Thêxalônica tràn đầy sức sống. Thánh Phaolô không ngớt lời tạ ơn Chúa vì họ. Đức tin của họ không phải là những lời nói suông hay những lý thuyết khô khan, mà là một đức tin sống động, được minh chứng bằng:
-
“Việc làm phát xuất do lòng tin”: Đức tin của họ được chuyển hóa thành hành động cụ thể.
-
“Nỗi khó nhọc vì lòng mến”: Lòng yêu mến Chúa và tha nhân thúc đẩy họ phục vụ không quản ngại mệt mỏi.
-
“Lòng kiên nhẫn nhờ trông cậy”: Niềm hy vọng vững chắc vào Đức Giêsu Kitô ban cho họ sức mạnh để vượt qua mọi thử thách.
Đời sống của họ đã trở nên một tấm gương sáng ngời, đến nỗi “tiếng đồn về lòng tin của anh em vào Thiên Chúa đã vang đi khắp nơi”. Đức tin của họ có sức lan tỏa tự nhiên, không cần hô hào khẩu hiệu, vì chính cuộc sống của họ đã là một bài giảng hùng hồn nhất.
Kính thưa cộng đoàn,
Lời Chúa hôm nay là một lời mời gọi khẩn thiết, mời gọi mỗi chúng ta can đảm nhìn vào con người mình để nhận diện và loại bỏ những men giả hình tinh vi có thể đang len lỏi trong tâm hồn. Đó có thể là khi chúng ta đọc kinh, đi lễ sốt sắng nhưng lại thiếu lòng bác ái, hay buông lời xét đoán anh em. Đó có thể là khi chúng ta hăng hái làm việc tông đồ nhưng lại tìm kiếm lời khen, sự công nhận của người đời hơn là vinh quang của Chúa.
Trong ngày lễ nhớ Thánh Luy, vua nước Pháp và Thánh Giuse Calasanz, linh mục, Giáo Hội cũng cho chúng ta những mẫu gương sáng ngời. Một vị vua quyền thế đã dùng địa vị của mình để thực thi công lý và yêu thương người nghèo. Một vị linh mục đã tận hiến cả cuộc đời để chăm lo giáo dục cho trẻ em cơ nhỡ. Các ngài chính là những minh chứng sống động về một đức tin không giả tạo, một đức tin được thể hiện bằng hành động yêu thương cụ thể.
Xin Chúa Thánh Thần, Đấng là Thần Chân Lý, thanh tẩy tâm hồn chúng ta khỏi mọi hình thức gian dối và giả hình. Xin cho chúng ta biết sống một đức tin chân thật, một lòng mến nồng nàn và một niềm hy vọng kiên vững. Ước gì cuộc sống của mỗi người chúng ta, của gia đình và giáo xứ chúng ta, sẽ trở nên một Tin Mừng sống động, phản chiếu dung mạo yêu thương và nhân hậu của Chúa cho thế giới hôm nay. Amen.