✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu.
1 Khi ấy, tiểu vương Hê-rô-đê nghe danh tiếng Đức Giê-su, 2 thì nói với những kẻ hầu cận rằng : “Đó chính là ông Gio-an Tẩy Giả ; ông đã từ cõi chết trỗi dậy, nên mới có quyền năng làm phép lạ.”
3 Số là vua Hê-rô-đê đã bắt ông Gio-an, xiềng ông lại, và tống ngục vì chuyện bà Hê-rô-đi-a, vợ ông Phi-líp-phê, anh của nhà vua. 4 Ông Gio-an có nói với vua : “Ngài không được phép lấy bà ấy.” 5 Vua muốn giết ông Gio-an, nhưng lại sợ dân chúng, vì họ coi ông là ngôn sứ. 6 Vậy, nhân ngày sinh nhật của vua Hê-rô-đê, con gái bà Hê-rô-đi-a đã biểu diễn một điệu vũ trước mặt quan khách, làm cho nhà vua vui thích. 7 Bởi đó, vua thề là hễ cô xin gì, vua cũng ban cho. 8 Nghe lời mẹ xui bảo, cô thưa rằng : “Xin ngài ban cho con, ngay tại chỗ, cái đầu ông Gio-an Tẩy Giả đặt trên mâm.” 9 Nhà vua lấy làm buồn, nhưng vì đã trót thề, lại thề trước khách dự tiệc, nên truyền lệnh ban cho cô. 10 Vua sai người vào ngục chặt đầu ông Gio-an. 11 Người ta đặt đầu ông trên mâm, mang về trao cho cô, và cô ta đem đến cho mẹ. 12 Môn đệ ông đến lấy thi hài ông đem đi mai táng, rồi đi báo cho Đức Giê-su.
————-
THỨ BẢY, TUẦN XVII THƯỜNG NIÊN: (Mt 14, 1-12)
Bài Tin Mừng mà chúng ta vừa nghe là một trong những trang Tin Mừng u tối và bi thảm nhất. Nó không có phép lạ chữa lành, không có dụ ngôn sâu sắc, mà là một câu chuyện trần trụi về âm mưu, sự hèn nhát và cái chết bi thương của một con người vĩ đại: Thánh Gioan Tẩy Giả. Câu chuyện đặt ra cho mỗi chúng ta một câu hỏi nhức nhối: Đâu là cái giá của sự thật? Và chúng ta đang chọn sống theo tiếng nói nào giữa một thế giới đầy những “bữa tiệc” ồn ào như của vua Hêrôđê?
Trong khung cảnh tăm tối của nhà tù và sự xa hoa của cung điện, Tin Mừng hôm nay giới thiệu cho chúng ta ba nhân vật, cũng là ba thái độ sống hoàn toàn đối lập nhau.
- Trước hết là Thánh Gioan Tẩy Giả – Tiếng nói can đảm của Sự Thật.
Thánh Gioan không phải là một nhà ngoại giao khéo léo. Ngài không nói với vua Hêrôđê rằng: “Thưa đức vua, lối sống của ngài có chút phức tạp, ngài nên xem xét lại”. Không! Ngài nói một cách thẳng thắn, dứt khoát và không thể thương lượng: “Ngài không được phép lấy vợ của anh mình”.
Đó là tiếng nói của một lương tâm trong sáng, một con người tự do đích thực. Gioan tự do khỏi sự chi phối của quyền lực, tự do khỏi sự cám dỗ của tiền bạc, và tự do khỏi nỗi sợ hãi về tính mạng của mình. Sức mạnh của ngài đến từ đâu? Thưa, đến từ việc ngài chỉ thuộc về một mình Thiên Chúa và chỉ tìm kiếm một mình sự thật của Ngài. Ngài là ngọn đèn cháy sáng, một tiếng hô trong hoang địa, không bao giờ bán rẻ sự thật để đổi lấy sự an toàn hay một chút ân huệ của người đời. Gioan là mẫu gương của một vị ngôn sứ dám trả giá cho điều mình tin.
- Đối lập với Gioan là vua Hêrôđê – Bi kịch của một lương tâm bị bóp nghẹt.
Hêrôđê là một nhân vật đầy mâu thuẫn và có lẽ, rất gần với mỗi chúng ta. Tin Mừng nói rằng, ông vừa sợ dân chúng, vừa “biết Gioan là người công chính thánh thiện”, và thậm chí còn “thích nghe ông nói”. Tức là, sâu thẳm trong lòng, lương tâm của Hêrôđê vẫn chưa chết hẳn. Ông biết điều gì là đúng, điều gì là sai.
Thế nhưng, sự yếu đuối đã chiến thắng. Ông bị cầm tù. Không phải bị cầm tù trong ngục tối như Gioan, mà bị cầm tù bởi chính cái tôi của mình: sợ mất mặt trước bá quan, bị cầm tù bởi dục vọng và sự quyến rũ của một điệu nhảy, và bị cầm tù bởi một lời thề ngu xuẩn trong cơn say của một bữa tiệc linh đình. Vì những thứ phù phiếm đó, ông đã sẵn sàng dập tắt tiếng nói của sự thật mà ông từng “thích nghe”. Hêrôđê là hình ảnh bi đát của một con người đánh mất chính mình, không phải vì không biết sự thật, mà vì không có đủ can đảm để sống cho sự thật.
- Và rồi, chúng ta thấy Hêrôđia và con gái – Văn hóa của hận thù và phù phiếm.
Bà Hêrôđia nuôi lòng hận thù vì bị tiếng nói của sự thật làm cho chói tai. Lòng hận thù không muốn đối thoại, không muốn hoán cải, nó chỉ tìm cách tiêu diệt. Và cô con gái Salômê, với điệu nhảy của mình, là hiện thân cho một nền văn hóa phù phiếm, trống rỗng, một nền văn hóa chỉ coi trọng vẻ bề ngoài, sự hưởng thụ nhất thời mà sẵn sàng đánh đổi cả một mạng người. Thật kinh hoàng khi phần thưởng cho một điệu nhảy lại là “cái đầu của Gioan Tẩy Giả trên mâm”.
Câu chuyện hơn hai ngàn năm trước vẫn còn nóng hổi tính thời sự. Trong mỗi chúng ta đều có một chút Hêrôđê và một chút Gioan. Mỗi ngày, chúng ta đều phải lựa chọn: sẽ để tiếng nói nào lớn lên trong tâm hồn mình?
- Phần “Hêrôđê” trong ta trỗi dậy mỗi khi ta biết điều gì là đúng, nhưng lại im lặng vì sợ bị cô lập, sợ ảnh hưởng đến công việc, sợ làm mất lòng người khác. Đó là khi ta làm ngơ trước một lời nói xấu, một hành vi gian dối, một sự bất công, chỉ vì muốn được “yên thân”.
- Phần “Gioan” trong ta được thể hiện khi ta dám sống liêm chính trong công việc, dám góp ý xây dựng cho con cái, cho bạn bè một cách chân thành; khi ta dám từ chối một lối sống dễ dãi, chạy theo vật chất mà xã hội đề cao.
Những “bữa tiệc của Hêrôđê” ngày nay cũng đầy dẫy quanh ta. Đó là bữa tiệc của mạng xã hội, nơi người ta sẵn sàng “chém đầu” danh dự của người khác chỉ bằng vài lời bình luận ác ý để mua vui. Đó là bữa tiệc của chủ nghĩa tiêu thụ, nơi vẻ hào nhoáng bên ngoài khiến chúng ta mờ mắt, sẵn sàng đánh đổi cả lương tâm. Xin Chúa cho chúng ta đủ tỉnh táo để không vì một “điệu nhảy” của lợi lộc hay danh vọng mà đưa ra những quyết định sai lầm.
Cuối cùng, bài Tin Mừng không kết thúc trong tuyệt vọng. Các môn đệ của Gioan, sau khi chôn cất Thầy mình, đã làm một việc rất ý nghĩa: họ đi báo tin cho Chúa Giêsu. Khi sự thật bị chà đạp, khi đối diện với bất công và mất mát, họ không tìm đến trả thù. Họ tìm đến với chính nguồn mạch của Sự Thật và Sự Sống.
Đó cũng là lời mời gọi cho mỗi chúng ta. Giữa những khó khăn, những thất bại khi cố gắng sống cho sự thật, nơi chúng ta cần tìm về chính là Chúa Giêsu. Hãy đến với Ngài trong Thánh Lễ, trong giờ cầu nguyện, trong thinh lặng của tâm hồn. Chính Ngài sẽ biến những đau thương và thất bại của chúng ta thành nguồn ơn cứu độ.
Nguyện xin Thánh Gioan Tẩy Giả, vị ngôn sứ can trường, chuyển cầu cho chúng ta, để mỗi người Kitô hữu dám trở thành tiếng nói của sự thật và tình thương giữa lòng thế giới hôm nay. Xin cho chúng ta can đảm chọn sống như Gioan, chứ không phải chết dần chết mòn trong sự hèn nhát như Hêrôđê. Amen.