Chào anh chị em quý mến trong Đức Kitô,
Hôm nay, ngày thứ Sáu, chúng ta dừng lại bên Thánh Giá Chúa Giêsu, để lắng nghe Lời Ngài và tìm thấy sức mạnh thiêng liêng cho một ngày sống mới. Nguyện xin Mẹ Maria, Mẹ của Lời Nhập Thể, giúp chúng ta mở lòng đón nhận kho tàng này.
Bài đọc I: Rm 7, 18-25a
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Rôma.
Thưa anh em, tôi biết rằng điều thiện hảo không ở trong tôi, nghĩa là trong xác thịt tôi; quả thật, tôi muốn làm điều thiện, nhưng lại không làm được. Sự tôi làm không phải là điều thiện tôi muốn, nhưng là điều ác tôi không muốn. Nếu tôi cứ làm điều tôi không muốn, thì không còn phải là chính tôi làm điều đó nữa, nhưng là tội lỗi ở trong tôi.
Bởi vậy, tôi khám phá ra một luật: khi tôi muốn làm điều thiện, thì điều ác lại gắn bó với tôi. Theo con người nội tâm, tôi thoả mãn với Lề Luật của Thiên Chúa; nhưng trong chi thể, tôi lại thấy một luật khác chống lại luật của lý trí, và giam hãm tôi trong luật của tội lỗi, là luật đang ở trong chi thể tôi.
Ôi! Tôi thật là một người khốn khổ! Ai sẽ giải thoát tôi khỏi thân xác phải chết này? Tạ ơn Thiên Chúa, nhờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta!*
Ý chính: Thánh Phaolô mô tả một cuộc chiến đấu nội tâm khốc liệt giữa “ý muốn làm điều thiện” của con người nội tâm và “luật của tội lỗi” ở trong xác thịt. Ngài cảm nghiệm rõ ràng sự bất lực của mình khi đối diện với cám dỗ, và kết thúc bằng một tiếng kêu tuyệt vọng, nhưng sau đó nhanh chóng tìm thấy nguồn giải thoát duy nhất: Đức Giêsu Kitô.
Tin Mừng: Lc 12, 54-59
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng đám đông rằng: “Khi anh em thấy mây kéo lên ở phía tây, thì lập tức anh em nói: ‘Mưa sắp đổ xuống’, và quả thật là như vậy. Khi thấy gió nồm thổi, anh em nói: ‘Trời sắp nóng’, và quả thật là như vậy. Những kẻ giả hình kia, bộ mặt trái đất và bầu trời thì anh em biết nhận xét, còn thời buổi hiện tại, sao anh em lại không biết nhận xét?
Tại sao anh em không tự mình xét đoán xem điều gì là phải? Khi anh đi thưa kiện với đối phương, thì dọc đường, anh hãy cố gắng dàn xếp với nó cho xong, kẻo nó lôi anh ra trước mặt quan toà, quan toà giao anh cho thừa phát lại, và thừa phát lại tống anh vào ngục. Thầy bảo cho anh biết: anh sẽ không ra khỏi đó, trước khi trả hết đồng xu cuối cùng.”
Ý chính: Chúa Giêsu quở trách đám đông vì sự mù quáng thiêng liêng. Họ giỏi nhận biết các dấu hiệu vật chất (thời tiết) nhưng lại mù tịt trong việc nhận biết các dấu hiệu của thời đại (sự hiện diện của Nước Thiên Chúa qua Ngài). Ngài khuyên họ phải khẩn trương tự xét đoán và hòa giải khi còn có thể, trước khi quá muộn.
Suy Niệm: “Nhận Xét Thời Buổi Hiện Tại”
Anh chị em thân mến,
Phụng vụ Lời Chúa hôm nay trình bày cho chúng ta một sự căng thẳng mang tính sống còn: Sự mù quáng thiêng liêng (Tin Mừng) đối diện với cuộc chiến nội tâm để làm điều thiện (Bài đọc I).
Nếu Thánh Phaolô đã đau khổ vì không thể sống điều mình muốn, thì Chúa Giêsu lại đau buồn vì con người không chịu nhận biết điều mình phải sống.
- Sự Khốn Khổ của Người Giỏi Tiên Đoán Thời Tiết
Chúa Giêsu bắt đầu bài giảng bằng một lời quở trách khá gắt gao: “Bộ mặt trái đất và bầu trời thì anh em biết nhận xét, còn thời buổi hiện tại, sao anh em lại không biết nhận xét?”
Chúng ta là những người rất hiệu quả trong việc tổ chức đời sống vật chất. Chúng ta giỏi lên kế hoạch tài chính, giỏi dự đoán xu hướng công việc, giỏi xem dự báo thời tiết để sắp xếp quần áo. Chúng ta thông minh, có học thức, và luôn cập nhật thông tin.
Nhưng thời buổi hiện tại mà Chúa Giêsu nói đến là gì? Đó là thời điểm Nước Thiên Chúa đã đến trong Ngài. Đó là sự hiện diện của Đấng Cứu Độ. Đó là lúc cánh cửa ân sủng và lòng thương xót đang mở rộng.
Chúng ta có nhận ra các dấu hiệu của Nước Trời đang diễn ra trong cuộc đời mình không?
- Chúng ta có nhận ra sự bực bội của mình là dấu hiệu của sự thiếu kiên nhẫn cần được chữa lành không?
- Chúng ta có nhận ra tiếng gọi thầm kín trong tim là dấu hiệu của ơn gọi yêu thương, là sự hiện diện của Chúa Thánh Thần không?
- Chúng ta có nhận ra những người nghèo khổ, những người bị bỏ rơi xung quanh mình chính là dấu hiệu mời gọi chúng ta thi hành công lý và bác ái không?
Thường thì, chúng ta sống trong một sự phân mảnh đáng sợ: tâm hồn và thể xác, vật chất và tinh thần bị cắt rời. Chúng ta quan tâm đến sức khỏe thể chất nhưng bỏ đói linh hồn; chúng ta lo lắng về tiền bạc nhưng không lo lắng về sự cứu rỗi. Đây chính là “sự giả hình” mà Chúa Giêsu quở trách: giả hình trong việc ưu tiên những điều tạm bợ hơn những điều vĩnh cửu.
- Sự Cần Thiết của Việc “Tự Mình Xét Đoán”
Trước sự mù quáng đó, Chúa Giêsu mời gọi: “Tại sao anh em không tự mình xét đoán xem điều gì là phải?“
Lời khuyên này mang tính khẩn cấp và trách nhiệm cá nhân. Nó là lời mời gọi mỗi người chúng ta thực hành lương tâm ngay thẳng và sự biện phân (discernment).
Biện phân không phải là chờ đợi một dấu hiệu siêu nhiên lớn lao, mà là một thói quen hằng ngày: tự xét đoán điều gì là tốt lành, điều gì là đúng đắn, điều gì là ý muốn của Thiên Chúa ngay lúc này.
Chúa Giêsu dùng dụ ngôn về việc kiện tụng: “Dọc đường, anh hãy cố gắng dàn xếp với nó cho xong.” “Dọc đường” chính là thời buổi hiện tại của chúng ta, là cuộc đời này. “Đối phương” chính là luật công thẳng của Thiên Chúa mà chúng ta đã xúc phạm, và trong một ý nghĩa sâu xa, “đối phương” chính là cái bóng tội lỗi của chính chúng ta.
Chúng ta phải khẩn trương hòa giải với Thiên Chúa, hòa giải với anh chị em, và hòa giải với chính mình (với cái thân phận yếu đuối của mình) ngay khi còn kịp. Vì khi “tới trước mặt quan toà” (cái chết, chung cuộc), thì mọi cơ hội sẽ chấm dứt.
- Giải Pháp Cho Người Khốn Khổ (Liên kết Bài đọc I)
Lời mời gọi tự xét đoán và hoà giải của Chúa Giêsu hoàn toàn phù hợp với kinh nghiệm đau thương của Thánh Phaolô trong Bài đọc I: “Ôi! Tôi thật là một người khốn khổ! Ai sẽ giải thoát tôi khỏi thân xác phải chết này?”
Thánh Phaolô mô tả trọn vẹn sự bế tắc của con người tự nhiên:
- Ý muốn tốt: “tôi muốn làm điều thiện.”
- Sự bất lực: “nhưng lại không làm được.”
- Thủ phạm: “tội lỗi ở trong tôi.”
Mọi nỗ lực tự sức mình để “xét đoán” và “làm điều phải” đều đổ vỡ nếu không có Ân Sủng. Con người không thể tự cứu mình. Đây là lúc Thánh Phaolô thốt lên lời tạ ơn: “Tạ ơn Thiên Chúa, nhờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta!“
Chỉ có Đức Kitô mới là giải pháp cho sự khốn khổ nội tâm của chúng ta.
- Ngài mở mắt cho chúng ta nhận ra “thời buổi hiện tại” (Tin Mừng).
- Ngài ban ân sủng để chúng ta có sức mạnh vượt qua “luật của tội lỗi” (Bài đọc I).
Là Kitô hữu, chúng ta được mời gọi chấp nhận sự thật đau đớn mà Thánh Phaolô đã trải qua (tôi khốn khổ), nhưng không dừng lại ở đó, mà hướng đến niềm hy vọng lớn lao (nhờ Đức Giêsu Kitô).
Suy Tư của Giáo Hội
Đức Thánh Cha Phanxicô, trong Tông huấn Gaudete et Exsultate (Hãy Vui Mừng và Hân Hoan), đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc biện phân (sự xét đoán thiêng liêng) trong đời sống Kitô hữu. Ngài nói:
“Chúng ta cần có một không gian… để lắng nghe lương tâm, để xét đoán (discern) con đường và thái độ chúng ta cần thực hiện. Nếu chúng ta để cho Lời Chúa chất vấn chúng ta… chúng ta sẽ có thể nhận ra rằng Đức Chúa Thánh Thần luôn hoạt động trong thế giới và trong trái tim của mọi người” (GE 169).
Việc nhận xét thời buổi hiện tại chính là hành vi của sự biện phân này. Nó không chỉ là nhìn vào thế giới bên ngoài, mà còn là nhìn vào nội tâm (như Thánh Phaolô đã làm) để thấy rõ cuộc chiến giữa điều thiện và điều ác, và khẩn cầu sự giúp đỡ của Chúa Kitô.
Giáo Hội mời gọi chúng ta, nhất là các bạn trẻ, đừng để bị cuốn theo dòng chảy, đừng sống một đức tin “tự động”, mà phải trở thành những người có lương tâm bén nhạy, biết “tự mình xét đoán điều gì là phải”, bởi vì: Thiên Chúa mời gọi mỗi người chúng ta đến sự thánh thiện, và con đường thánh thiện đó đòi hỏi sự tỉnh thức và hoà giải khẩn trương ngay từ hôm nay.
Ứng Dụng Thực Tế
Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta thực hành hai việc quan trọng: tỉnh thức và hoà giải.
- Tập Biện Phân Mỗi Ngày (Tỉnh Thức): Mỗi khi phải đưa ra một quyết định nhỏ trong tuần này (nên dùng thời gian làm gì, nên trả lời người khác thế nào, nên mua hay nên nhịn), hãy dừng lại 5 giây và tự hỏi: “Nếu tôi làm điều này, nó có phải là dấu hiệu của Nước Trời hay là dấu hiệu của thế gian?” Hãy tập “nhận xét” cuộc sống của mình như nhận xét thời tiết.
- Khẩn Trương Hoà Giải: Chúa Giêsu nói: “dọc đường, anh hãy cố gắng dàn xếp cho xong.” Hãy tìm cách hoà giải với bất kỳ “đối phương” nào bạn đang có trong lòng:
- Hoà giải với người khác: Gọi điện hoặc gặp mặt để xin lỗi/tha thứ cho một người mà bạn đang giận hờn hoặc đang có mâu thuẫn.
- Hoà giải với Thiên Chúa: Sắp xếp thời gian đi xưng tội trong tuần này để được giải thoát khỏi “luật của tội lỗi” mà Thánh Phaolô đã than vãn.
- Hoà giải với chính mình: Tha thứ cho những thất bại của mình và phó thác sự yếu đuối đó cho ân sủng của Chúa Kitô.
Lời Nguyện Kết
Lạy Chúa Giêsu, xin mở mắt linh hồn chúng con, để chúng con không còn mù quáng trước những dấu hiệu của thời đại và trước sự hiện diện của Nước Chúa. Xin ban cho chúng con lòng can đảm để “tự mình xét đoán điều gì là phải” và sức mạnh để khẩn trương hoà giải với Chúa và anh chị em. Xin giải thoát chúng con khỏi thân xác khốn khổ của tội lỗi, để chúng con sống trọn vẹn nhờ ân sủng và sự chiến thắng của Chúa. Amen.