“Tôi đã trở nên mọi sự cho hết mọi người” (1Cr 9,22)
1. Đất nước và con người
Venezuela được biết đến như một vương quốc của sắc đẹp và nổi tiếng trong các cuộc thi quốc tế, vì có rất nhiều cô gái Venezuela đã đoạt vương miện nữ hoàng sắc đẹp: Hoa hậu Hoàn vũ, Hoa hậu Trái đất, Hoa hậu Thế giới …
Caracas là thủ đô của Venezuela, một đất nước thuộc châu Mỹ Latinh (Nam Mỹ), với diện tích khoảng 916.445 km2, phía tây tiếp giáp Columbia, phía nam với Brazil, phía đông là Guyana và phía bắc là biển Caribê. Tổng dân số quốc gia là 33 triệu, nhưng phần đa tập trung chủ yếu vào các thành phố lớn như Caracas, Valencia, Carabobo, Puerto La Cruz… còn những tỉnh thành khác, dân số khá thưa thớt, đến nỗi có thế nói Venezuela là một quốc gia “đất rộng người thưa”
Cũng như tất cả các quốc gia Mỹ Latinh khác, trừ Brazil, Venezuela sử dụng tiếng Tây ban Nha như là ngôn ngữ chính. Đây là một đất nước đa văn hóa và đa sắc tộc: có những người da trắng từ châu Âu đến; rồi người da đen từ châu Phi sang; lại có những người da ngăm đen là con cháu của những gia đình hỗn hợp Âu-Phi; nhưng phần lớn dân Venezuela mang trong mình 3 dòng máu: Âu, Phi và da đỏ (Mỹ Latinh). Chính vì thế, con người Venezuela mang một vẻ đẹp rất đặc trưng và có cá tính thể hiện một sự tự hào độc đáo, khác hẳn với các quốc gia cùng châu lục Nam Mỹ.
2. Công cuộc & Hoạt động Sa-lê-diêng
Các Sa-lê-diêng đã hiện diện tại đất nước Venezuela suốt 120 năm qua, từ năm 1894. Như vậy lịch sử Sa-lê-diêng trên đất nước này đã trải qua hơn một thế kỷ (1894-2015). Chính vì thế, chẳng lạ gì các công cuộc Sa-lê-diêng được trải rộng khắp đất nước, và hầu hết dân chúng đều biết đến các cha thày Sa-lê-diêng qua các công cuộc trường học với gần 30 trường phổ thông trung học, 4 trường kỹ thuật, các giáo xứ và đặc biệt các trung tâm trẻ. Nhiều công cuộc như thế, mà anh em Sa-lê-diêng chỉ vỏn vẹn có 182 hội viên, trong đó có 45 hội viên truyền giáo từ các quốc gia khác đến; đặc biệt phải kể đến 2 anh em Sa-lê-diêng Việt nam là thày Đỗ văn Dũng và thày Phan anh Tuấn.
Đất nước Venezuela với 88% là người Công giáo; số còn lại theo Tin lành, Chính thống và Hồi giáo; thế nhưng tỷ lệ giáo dân Công giáo đi tham dự thánh lễ vào ngày Chúa nhật cũng như các ngày lễ trọng lại rất ít; trong khi đó, các hoạt động bác ái từ thiện của giới trẻ lại phát triển rất mạnh mẽ, đặc biệt vào các dịp Giáng sinh, Tuần thánh và Phục sinh, kể cả kỳ nghỉ hè, mà người khởi xướng các hoạt động từ thiện này không ai khác, chính là các tu sĩ Sa-lê-diêng Don Bosco. Vì thế, các tu sĩ Sa-lê-diêng chiếm được cảm tình đặc biệt trong con tim người dân Venezuela, nhất là giới trẻ. Các tu sĩ Sa-lê-diêng thường xuyên tổ chức các cuộc gặp gỡ để hướng dẫn và chia sẻ kinh nghiệm với giới trẻ, các tuần tĩnh tâm, các khóa bồi dưỡng cho Tình nguyện viên, hoặc các trại huấn luyện cho Sinh động viên.v.v
Khi vừa đặt chân tới Venezuela, tôi được sai đến làm việc trong một trung tâm trẻ tại thủ đô Maracas. Sống giữa giới trẻ, tôi có cơ hội thuận tiện để tập nói tiếng Tây ban Nha mỗi ngày qua việc giao tiếp và trò chuyện với các em. Tôi cũng chiếm được cảm tình của các em nhờ những tài vặt và những kỹ năng cá nhân, tưởng chừng như không có giá trị gì, nhưng trong vùng đất Mỹ Latinh, thì những nét văn hóa Á châu này lại trở thành mới lạ và bắt mắt đối với giới trẻ.
Giới trẻ Venezuela khá năng động trong các sinh hoạt tôn giáo. Các em thường xuyên sinh hoạt trong các Trung tâm trẻ Sa-lê-diêng, và cảm thấy rất vui tươi phấn khởi khi được tiếp xúc và cộng tác với các tu sĩ Sa-lê-diêng. Các em rất quí mến và kính trọng các tu sĩ; thế nhưng, khi đặt vấn đề đời tu với các em, và nhất là khi biết phải sống đời độc thân thánh hiến, các em ngại ngần không sẵn sàng đáp lại, và thường trả lời rằng ở ngoài đời sướng hơn. Chính vì thế, việc phát triển ơn gọi tu trì kèm theo viễn tượng tương lai của Hội Dòng tại đất nước này phải là vấn đề ưu tiên hàng đầu. Cho dù viễn cảnh có vẻ ảm đạm và không mấy hấp dẫn, nhưng ơn gọi trước tiên vẫn là một ân ban nhưng-không từ trời cao, là tiếng gọi của chính Chúa dành cho những ai Người yêu mến. Vì thế, cùng với thánh Phaolo, chúng ta vẫn luôn tin tưởng một cách mạnh mẽ rằng Thiên Chúa sẽ hoàn tất những gì Người đã khởi sự. (Phi 1:6)
Phan Anh Tuấn, SDB