Phụng vụ Lời Chúa hôm nay, đặc biệt qua bài Tin Mừng, Chúa Giêsu đã đưa ra một lời cảnh báo mạnh mẽ và trực diện đối với các kinh sư và người Pharisêu. Lời cảnh báo ấy không chỉ dành cho họ, mà còn vang vọng đến tận ngày nay, mời gọi mỗi người chúng ta tự vấn về đời sống đức tin của mình: liệu chúng ta đang sống một đức tin đích thực từ tâm hồn, hay chỉ là một thứ đạo đức hình thức, trống rỗng bên trong?
Diễn giải Lời Chúa:
Trong bài Tin Mừng theo thánh Mátthêu (Mt 23, 23-26), Chúa Giêsu đã không ngần ngại gọi các kinh sư và người Pharisêu là “khốn cho các ngươi” và “những kẻ dẫn đường mù quáng”. Lời khiển trách của Ngài nhắm vào một sự mâu thuẫn cốt lõi trong đời sống của họ. Họ rất tỉ mỉ, rất cẩn trọng trong việc tuân giữ những điều luật nhỏ nhặt, như nộp thuế thập phân về bạc hà, thì là, rau húng. Đây là những việc làm tốt, thể hiện lòng tôn kính đối với Lề Luật. Tuy nhiên, Chúa Giêsu vạch ra rằng, trong khi chăm chú vào những tiểu tiết ấy, họ lại bỏ qua “những điều quan trọng nhất trong Lề Luật là công lý, lòng nhân và thành tín”.
Họ giống như những người cẩn thận lọc một con muỗi ra khỏi ly nước nhưng lại sẵn sàng nuốt trọn cả một con lạc đà. Hình ảnh tương phản này cho thấy một sự mất quân bình nghiêm trọng trong đời sống thiêng liêng. Họ giống như người lau chùi, đánh bóng “bên ngoài chén đĩa” cho thật sạch sẽ, sáng loáng để được người đời khen ngợi, nhưng “bên trong thì đầy gian tham và vô độ”. Sự trong sạch bên ngoài chỉ là một lớp vỏ bọc che đậy một tâm hồn ô uế.
Chúa Giêsu không bác bỏ việc tuân giữ luật lệ. Ngài nói rõ: “Đáng lẽ phải làm những điều này (công lý, lòng nhân, thành tín), và không bỏ những điều kia”. Vấn đề nằm ở sự ưu tiên. Một đức tin chân chính phải bắt nguồn từ bên trong, từ một con tim đã được thanh tẩy. Khi tâm hồn đã trong sạch, khi chúng ta thực sự sống công bằng, yêu thương và trung tín, thì những việc làm bên ngoài sẽ trở thành hoa trái tự nhiên và đích thực của một đời sống nội tâm sâu sắc.
Lời của thánh Phaolô trong bài đọc thứ nhất (2 Tx 2, 1-3a. 14-17) cũng củng cố cho sứ điệp này. Ngài khuyên các tín hữu Thêxalônica hãy “đứng vững và nắm giữ các truyền thống”. Truyền thống đích thực của Hội Thánh không phải là một bộ sưu tập các quy tắc cứng nhắc, nhưng là sự sống của Tin Mừng được thông truyền qua các thế hệ. Nắm giữ truyền thống chính là nắm giữ lấy tình yêu của Thiên Chúa, Đấng “ban cho chúng ta niềm an ủi vĩnh cửu và niềm hy vọng tốt đẹp”. Chính tình yêu này sẽ “an ủi tâm hồn và làm cho anh em được vững mạnh trong mọi lời nói và việc làm tốt lành”. Một đức tin sống động từ bên trong sẽ tự khắc trổ sinh những việc lành bên ngoài.
Áp dụng vào đời sống:
Lời Chúa hôm nay là một tấm gương để mỗi chúng ta soi lại chính mình. Ai trong chúng ta cũng có nguy cơ trở thành những người Pharisêu thời hiện đại.
-
Chúng ta có thể đến nhà thờ đều đặn, đọc kinh không sót một ngày, tham gia các hội đoàn, nhưng lại sống thiếu công bằng với người giúp việc, nói xấu đồng nghiệp, hay đối xử bất nhân với những người yếu thế hơn mình.
-
Chúng ta có thể đóng góp quảng đại cho việc từ thiện để được ghi danh, nhưng lại hẹp hòi, tính toán với chính những người thân trong gia đình.
-
Chúng ta có thể tỏ ra đạo mạo, thánh thiện trước mặt người khác, nhưng trong sâu thẳm tâm hồn lại nuôi dưỡng những ý nghĩ ghen ghét, giận hờn và những ham muốn bất chính.
Đó chính là lúc chúng ta chỉ đang “rửa sạch bên ngoài chén đĩa”. Thiên Chúa, Đấng thấu suốt cõi lòng, không cần những vẻ ngoài hào nhoáng đó. Ngài tìm kiếm một tâm hồn chân thành, một con tim trong sạch. Ngài muốn chúng ta bắt đầu từ bên trong.
Hôm nay, Chúa mời gọi chúng ta hãy can đảm nhìn vào sự thật của tâm hồn mình. Hãy xin Ngài thanh tẩy chúng ta khỏi mọi thói giả hình, mọi sự gian tham và vô độ còn ẩn giấu. Xin cho chúng ta biết đặt lại đúng thứ tự ưu tiên trong đời sống đạo: trước hết là tìm kiếm và thực thi công lý, lòng thương xót và sự thành tín trong từng mối tương quan hằng ngày. Khi tâm hồn chúng ta thực sự thuộc về Chúa, thì mọi việc làm của chúng ta, dù là nhỏ bé nhất, cũng sẽ trở nên đẹp lòng Ngài.
Nguyện xin Thánh Thần Chúa giúp chúng ta xây dựng một đời sống đức tin quân bình và đích thực, một đức tin có khả năng biến đổi chúng ta từ bên trong, để cuộc sống của chúng ta thực sự trở thành một “chén đĩa” sạch đẹp cả trong lẫn ngoài, xứng đáng chứa đựng ân sủng và tình yêu của Thiên Chúa. Amen.