Thời gian, một ngôn từ được thốt lên như bao từ khác, nhưng nó không tắt khi âm tắt mà còn đưa người ta vào một khung trời rộng bát ngát của quá khứ, hiện tại, tương lai với bao thanh âm, mầu sắc của kỷ niệm, cảm xúc, và ước mơ. Tôi chợt nhớ đến một vần thơ lãng mạn về âm sắc thời gian:
Màu thời gian không xanh
Màu thời gian tím ngát
Hương thời gian không nồng
Hương thời gian thanh thanh.
Đây là mấy câu thơ trích từ bài thơ “Màu Thời Gian” của Tác giả Đoàn Phú Tứ. Hai tác giả Hoài Thanh và Hoài Chân đã viết lời bình như sau: “Người Pháp thường bảo thời gian màu xanh. Nhưng thi nhân nhớ lại thời xưa, hồi người đương yêu, cứ thấy màu thời gian tím ngát vì người riêng thích một thứ hoa tím, và màu hoa lẫn với người yêu. Hương thời gian là hương thứ hoa kia mà cũng là hương yêu, một thứ tình yêu qua đã lâu rồi, nên chỉ thấy thanh sạch, nhẹ nhàng” (trích Thi Nhân Việt Nam).
Khi nghĩ đến thời gian, chẳng hiểu sao lòng xúc động lạ thường.
Thật vậy, hãy thử nghĩ nghĩ đến ngày hôm qua thôi, đã có bao hoài niệm chất chứa; rồi nhìn đến những giây phút của ngày hôm nay, đã chất chứa bao điều vui buồn đan xen, một hiện tại đưa đẩy ta vào chọn lựa làm hay buông tay; hay nghĩ đến một tương lai không xa xôi gì, chỉ là “ngày mai” thôi, một ngày kế tiếp của ngày hôm nay, mà nhiều khi ngày mai không bao giờ đến một cách trọn vẹn vì một lỗi lầm nào đó của mình, thì ai mà chẳng thấy “đầy tay, đầy tim”. Hóa ra cuộc sống tuy mong manh nay còn mai mất, lại chứa cả trời mơ ước của con người, những năng lực và cả nỗ lực sống để lớn lên mỗi ngày.
Chắc chắn ai đó sẽ nói “vẽ chuyện” bởi “ngày nào có cái khổ của ngày ấy!”. Tuy thế, trong lúc đang ngụp lặn trong cái khổ của ngày sống, vẫn cứ phải nghĩ đến dòng chảy của thời gian vẫn từng phút âm thầm trôi. Chậm nhưng lạnh lùng bước tới, không để bị ai níu kéo. Cho nên, ta phải nghĩ thôi, nghĩ đến dòng chảy quá nhanh của thời gian qua việc nhìn lại hành trình đời người, từ khi mình bắt đầu qua khỏi tuổi “teen”, khi tốt nghiệp đại học, khi lập gia đình, khi đưa con đầu lòng của mình đến lớp Mầm non, hay khi nhìn thấy những sợi tóc bạc đầu tiên bên thái dương, những nếp nhăn dưới đuôi mắt của người mình thương…
Thời gian ơi, mi trôi nhanh quá trong khi ta còn bao thứ phải làm. Mới năm nào ở tuổi 20, ta nghĩ mình có thể làm được mọi thứ ta muốn. Bây giờ, tuổi tứ tuần vụt trôi, ta bắt đầu hoảng vì còn nhiều thứ vẫn chỉ là ước mơ. Còn bao nhiêu điều cần phải làm nữa!
Thánh vịnh 90 nói thời gian như những bước chân trung thành bước không chờ ai, không lệ thuộc thế nên cuộc đời trôi qua “khác nào một trống canh thôi”. Nhận ra thời gian chính là “vốn liếng sống” của bản thân trên cõi đời, lòng bỗng trầm lắng nguyện xin: “Lạy Chúa xin dạy chúng con đếm tháng ngày mình sống, ngõ hầu tâm trí được khôn ngoan”. Có lẽ tác giả của Thánh vịnh này muốn nói với chúng ta rằng thời gian có sự khởi đầu và có lúc kết thúc. Cuộc đời con người ngắn ngủi, nên cần phải sống cách khôn ngoan; nghĩa là biết lợi dụng đúng mức thời gian đó để làm điều thiện, để hưởng những lợi ích của đời sống hiện tại theo đúng ý của Tạo Hóa.
Không biết bạn nghĩ gì hay bạn có lo sợ khi thời gian trôi qua không; riêng tôi, giữa bao nhiêu cảm xúc buồn vui lẫn lộn với tháng năm đời mình, đang dần dần nghiệm ra rằng: Thời gian, với những giới hạn nghiệt ngã nơi từng thời khắc của cuộc sống, vẫn luôn mang giá trị của một sự giới hạn cần thiết. Ta biết rằng mình sẽ bước đi trong đời này với từng đó năm tháng, ngày giờ. Ta biết rằng với từng đó thời gian, mình chỉ có thể và trong khả thể làm được vài việc có ý nghĩa. Nếu vậy thì việc “đếm tháng ngày mình sống” có lẽ chẳng là điều gì đáng buồn, nhưng là cơ hội để mình biết trân quý những khoảnh khắc có một không hai trong đời mình.
Một chút lý sự khi nghĩ về thời gian của người bắt đầu “có tuổi”, đang lẩm nhẩm tính tháng ngày mình sống để biết sống cho tốt, cho dồi dào quãng đời còn lại của mình. Tháng 11, chúng ta nhớ đến những người đã khuất, hẳn đó sẽ là cơ hội tốt để bạn nghiềm ngẫm về thời gian. Cầu mong cho bạn vui tươi và biết vượt cây cầu thời gian mà không chút mệt mỏi hay hãi sợ.
Bài viết: Lê An Phong, SDB