Hậu Tập Viện Micae Rua, Đà Lạt, 07/01/2019 – Sermonette Tuần 9 ngày kính Don Bosco – Ngày thứ 2
Kính thưa cha Giám đốc, quý Bề trên và anh em.
Theo cách hiểu của con, hai từ “cạn lời” thường được dùng để nói về những điều mà ta thấy kinh ngạc, kinh điển không thốt lên lời, không thể diễn tả hết bằng lời (cụ thể hơn là không biết dùng ngôn từ nào để diễn tả được) hoặc khi ta cảm thấy một điều tồi tệ nào đó cũng khiến ta mất hết cảm xúc, cũng cạn lời luôn không thể diễn tả được. Bởi đó, hôm nay con cũng muốn dùng hai từ “cạn lời” để phần nào đó về Gioan Bosco với tựa đề: “Cạn lời với Don Bosco”. Qua ba phần chính:
Thứ nhất: Ngài là người tài năng thông minh có trái tim biết yêu thương
Thứ hai: Ngài là một người khôn ngoan trong công cuộc giáo dục
Sau cùng là đôi chút suy tư của bản thân con.
Có lẽ ai cũng biết về vua Đa vít, một vị vua nổi bật trong ịch sử Cựu Ước. Ở đây con chỉ muốn nói đến thời trẻ của vua. Đa-vít là cậu bé chăn chiên nhưng được phú bẩm tài năng trí thông minh nhanh nhẹn. Chẳng hạn như với chỉ một cái ná cậu hạ luôn một tên khổng lồ Go-li-at, mang lại chiến thắng cho quân It-ra-en. Thông minh và biết cách xử lý tình huống, khôn khéo nhanh nhẹn đâu phải bởi sức mạnh nhưng bởi sự thông minh. Cậu cũng là một nghệ sỹ tài ba, đàn giỏi hát hay.
Còn đối với Don Bosco, một cậu bé cũng thông minh nhanh nhẹn không kém bằng việc leo trèo, có tài làm xiếc, đi trên dây, có khả năng thu hút người khác tham gia vào trò chơi của mình và lôi cuốn, hướng dẫn những dứa trẻ khác không bị lạc lối vào những điều xấu xa… Có một điểm khôn khéo ở đây nữa, đó là cậu khôn ngoan dùng chiếc bánh mì ngon lành của mình để đổi lấy chiếc bánh mì đen của bạn cùng chăn bò. Thoạt nghĩ chúng ta chỉ thấy Gioan Bosco chỉ đổi bánh mì, nhưng ẩn sâu bên trong, Gioan đã trao đổi cả một tình bạn thân thiết với người bạn đồng nghiệp chăn bò của mình. Tiếp theo ta thấy, Đa-vít đã dùng cái ná và hòn đá để đoạt lấy chiến thắng, còn Gioan dùng bánh mì để đổi lấy tình bạn ngây ngô. Một sự khôn ngoan không lợi dụng nhưng là bằng sự chân thành. Sự khôn ngoan và chân thành đã được thủ đắc từ những lời dạy dỗ của mẹ ngài và được ban ơn bởi Thiên Chúa và Mẹ Maria qua từng giai đoạn của cuộc sống ngài.
Trở thành một linh mục, Gioan đã thao thức trong tâm hồn của ngài một chương trình xây dựng cuộc sống dành cho người trẻ. Trong bối cảnh xã hội lúc đó, người trẻ đang phải đối mặt với biết bao hiểm nguy đang rình rập trong cuộc sống: sự băng hoại của nền đạo đức xã hội, sự nghèo nàn cơ cực cùng khốn đang đẩy đưa các bạn trẻ vào bước đường cùng không lối thoát, có nguy cơ đánh mất linh hồn chúng. Bởi vậy chúng cần được cứu thoát khỏi sự cùng cực và tăm tối. Và Don Bosco, đã đến như một vì sao dẫn lối, chiếu soi vào cuộc đời của người trẻ, ngài dùng chính tình yêu và sự chân thành với sự đồng hành và hướng dẫn của Mẹ Maria để cứu lấy linh hồn chúng. Mục đích của ngài là một cuộc sống đầy ấm no cho người trẻ, một cuộc sống bình an không bị bóc lột sức lao động, không lang thang cơ nhỡ giữa dòng đời, không bị chết đói chết rét nơi đầu đường xó chợ và không để chúng mất đi linh hồn.
Từ thuở xưa vua Sa-lo-mon đã xin Thiên Chúa ban cho sự khôn ngoan để trị vì và cai quản đất nước, làm cho đất nước phát triển thịnh trị và giàu mạnh. Còn với Don Bosco lại khác, ngài chỉ xin Thiên Chúa các linh hồn “ xin cho tôi các linh hồn, còn mọi sự khác xin cứ lấy đi”… Ngài xin các linh hồn cũng là xin cả nước Thiên Đàng của Thiên Chúa cho thanh thiếu niên. Hết lời về sự khôn ngoan chân thành vì yêu mến người trẻ của ngài. Hơn nữa nếu nhìn vào lăng kính sức mạnh, con xin dùng hình ảnh của Sam-son trong Cựu Ước. Qua trận chiến, ông dùng sức mạnh Chúa ban với cái hàm lừa mà đánh bại cả ngàn quân. Còn Gioan Bosco dùng sức mạnh của lý trí, con tim và tình yêu qua bàn tay của Chúa để cứu rỗi cả ngàn linh hồn người trẻ. Ngài đúng là một thiên tài cứu rỗi linh hồn và đậm chất một nhà giáo dục tài ba qua việc dạy dỗ thanh thiếu niên nên người bởi đức tin, lý trí, và tình yêu, qua từng cuộc gặp gỡ, chia sẻ, huấn từ tối và qua sân chơi, nhà trường, nhà nguyện. Ngài dạy trẻ biết cầu nguyện, biết làm việc, biết sống yêu thương nhau như một gia đình thực thụ. Vì ở nơi mái nhà của ngài, được xem như là mái ấm yêu thương của người trẻ.Don Bosco đã là một vị mục tử chăn chiên khéo léo, chăm sóc linh hồn và thể xác của người trẻ, ngài cũng là một người cha luôn sát cánh ở bên những người con, ngài cũng là một người anh biết yêu thương và là một người bạn luôn đồng hành, luôn lắng nghe, quan tâm và chia sẻ với người trẻ và hướng dẫn trẻ tìm đến sự thánh thiện ẩn chứa trong tâm hồn chúng. ÁI, TRÍ, ĐẠO là phương cách giáo dục của ngài để giáo dục trẻ nên người, để giáo dục trẻ trở nên công dân tốt của xã hội và trở nên Ki-tô hữu tốt của Giáo Hội. Ngài đã xây dựng Nước Thiên Đàng ngay ở chốn trần gian này dành cho người trẻ.
Với bản thân con là người đang bước đi trên con đường thánh hiến Salêdiêng Don Bosco và cũng đang được học hỏi và trau dồi kiến thức hầu thực thi sứ mệnh vì phần rỗi linh hồn người trẻ, chính con cũng không phải là một người tài năng và thông minh hay lắm tài như Don Bosco nên khả năng thu hút người trẻ của con cũng bị hạn chế. Mặc dù con đang cố gắng để tiếp thu, trau dồi các môn năng khiếu nhưng vẫn chưa thể thực hiện được như ngài trong việc dạy dỗ và truyền đạt kiến thức cho người trẻ. Con cũng chưa có đủ sự khôn ngoan, và chưa dành hết tình yêu cho người trẻ như Don Bosco để mở lòng và đón nhận họ, cũng như mang tình yêu thương đến với họ. Bây giờ, con đang học phương cách giáo dục của Don Bosco nhưng con chưa thể thực hiện cách trọn vẹn chúng (chẳng hạn trong việc dạy giáo lý). Để được trở nên như Don Bosco, có lẽ con cần phải cố gắng nhiều hơn nữa mới thực sự xứng đáng được gọi là mẫu người Salêdiêng đích thực cho người trẻ hôm nay.
Đến đây con cũng “cạn lời” rồi vì con cũng không biết nói thêm gì, bởi lẽ với chút kiến thức hạn hẹp con chưa thể suy tư sâu sắc hơn về Don Bosco – một vị thánh với tuổi trẻ tài năng, thông minh, khéo léo; một linh mục khôn ngoan trong giáo dục; một người cha, người thầy và là người bạn của giới trẻ.
Sau hết con kính chúc cha Giám đốc, quý Bề trên và anh em trong tuần chín ngày mừng kính cha thánh Gioan Bosco được tràn đầy được tình yêu của Thiên Chúa và năm mới bình an, vui vẻ và luôn mạnh khỏe.
Phêrô Nguyễn Hoàng Phi, SDB